Οι προγαμιαίες σχέσεις υπό το φως της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας (Πρωτοπρεσβύτερος Σαράντης Σαράντος)

Απόσπασμα από το βιβλίο "Το σώμα του Χριστού και ο κήπος των τέρψεων"

Η συζήτηση πάνω στις προγαμιαίες σχέσεις προκαλεί το ενδιαφέρον όλων μας, μικρών και μεγάλων. Όσο κι αν μερικοί ελαχιστοποιούν τη σπουδαιότητά τους, είναι θέμα κεφαλαιώδες, είναι θέμα ζωής.

Οι θεωρίες, οι αντιλήψεις ή οι επιμέρους ηθικές πρακτικές «του κόσμου τούτου» είναι μεταβλητές και εναλλασσόμενες πάνω σ’ όλα τα θέματα, αλλά και στο συγκεκριμένο θέμα των προγαμιαίων σχέσεων. Ο «κόσμος» μαζί με τις θεωρήσεις του μεταβάλλεται άλλοτε προς το καλύτερο και άλλοτε προς το χειρότερο, ανάλογα με σταθμιζόμενους ή μη παράγοντες, συνειδητούς ή ασυνείδητους.

...

Ποτέ η Ορθόδοξη Εκκλησία μας στη μακρά ενδοκοσμική προσφορά αγωγής Της δεν καταπίεσε τα μέλη Της για να εφαρμόσουν αναγκαστικά τις οδηγίες Της. Οι άγιες επιταγές Της είναι συνυφασμένες με την ελευθερία της αγίας Οικονομίας, η οποία απορρέει από τα αρχέγονα οικονομικά σχέδια της Παναγίας Τριάδας.

...

Η αλληλοδιάδοχη εναλλαγή ερωτικών συντρόφων υποβιβάζει τον άνθρωπο από πρόσωπο σε αριθμητική μονάδα πανομοιότυπων αντικειμένων που χρησιμοποιούνται, ας πούμε, ερωτικά απ’ τον ένα ή από τον άλλο και ύστερα απορρίπτονται στη λήθη και στην απονιά και στις περισσότερες φορές και στο μίσος.

Η σύγχρονη ψυχολογία του βάθους τονίζει ότι όλες μας οι εμπειρίες ποτέ δεν λησμονιούνται ολοκληρωτικά. Απωθούνται στο υποσυνείδητο και έρχονται στην επιφάνεια όταν οι συνειρμού ή οι συνθήκες το ευνοήσουν. Μια τέτοια εμπειρία με όλους τους ερωτικούς κραδασμούς, με όλες τις προσπάθειες για επιτυχία και για μοναδικότητα, δεν είναι δυνατόν η ψυχή του νέου ή της νέας να τη λησμονήσει. Πολλές φορές οι κοπέλλες ή τα αγόρια να θυμούνται μια παλιά «άτυχη» ερωτική τους σχέση και χαίρονται για τις όμορφες στιγμές του παρελθόντος, αλλά και  βαρύτατα μελαγχολούν για την ατυχή κατάληξη.

...

Η ψυχή του ανθρώπου οριοθετείται και χαρακτηρίζεται από μια εκλεκτή θεανθρώπινη φυσιολογία. Η αληθινή φυσιολογία του ανθρώπου γενικά, αλλά ειδικότερα του εκκλησιοποιημένου ανθρώπου είναι να ζη τον παρθενικό βίο και να χαίρεται τους καρπούς αυτού του τρόπου ζωής ή να ζη τη μοναδικότητα του συζυγικού κάλλους και να ευφραίνεται από τις πλουσιότατες οικογενειακές χαρές. Κάθε παράβαση αυτής της χριστοφυσιολογίας δημιουργεί αντιθέσεις, συγκρούσεις, απωθήσεις μέσα στη φυσιολογική ψυχολογία. Οι στεναχώριες, η μελαγχολία, το άγχος, οι φοβίες, η ανασφάλεια, η απροθυμία για καινούργιες σχέσεις ετοιμάζουν μια νέα ερωτική αποτυχία. Κατά τη διάρκεια της νέας ερωτικής σχέσεως εντελώς φυσιολογικά επισυμβαίνουν πολλές συγκρίσεις ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη σχέση. Το ίδιο συμβαίνει και στην επόμενη σχέση και στη μεθεπόμενη. Όσο πιο πολλές σχέσεις δημιουργούνται, τόσο πιο πολύ ερωτικό δυναμικό σπαταλιέται. Χιονοστιβάδα γίνονται τα προβλήματα μέσα στο ψυχολογικό πεδίο. Κάποτε παίρνεται η απόφαση για γάμο. Όλα τα προβλήματα μεταφέρονται μέσα στον ευλογημένο χώρο του γάμου. Όλες οι προγαμιαίες αμαρτωλές εμπειρίες μεταφέρονται στο γάμο.

Επιτρέψτε μου μια προσωπική εξομολόγηση ως πνευματικού πατρός και ως εφημερίου που έχω διακονήσει σε εκατοντάδες Μυστήρια Γάμου.

Οι νέοι μας έρχονται στην εξομολόγηση επηρεασμένοι από τη σεξομανία που εκπέμπεται από τις τηλεοπτικές επιχειρήσεις. Ως βαπτισμένοι και μυρωμένοι με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος ακούνε το λόγο του Χριστού και της Εκκλησίας για εγκράτεια και παρθενικό τρόπο ζωής. Άλλοι καταφέρνουν με ακρίβεια να τηρούν τις εντολές του Χριστού και να χαίρονται που ζουν. Άλλοι πέφτουν και σηκώνονται, άλλοι τραυματίζονται, αλλά δεν εγκαταλείπουν τον τίμιο εν Χριστώ αγώνα. Αν δεν εγκαταλείψουν μέχρι τέλους τον αγώνα που ζητάει από όλους μας ο Χριστός, σ’ όποια κατάσταση κι αν βρίσκονται, την ημέρα του Γάμου τους χαίρονται και πανηγυρίζουν, γιατί καταξιώνεται έστω και την ενδεκάτη ώρα ο αγώνας τους. Την ημέρα του Γάμου τους είναι ταπεινωμένοι (Κύριος ταπεινοίς δίδωσι Χάριν) και δέχονται τη δροσιά του Αγίου Πνεύματος, η οποία  τους καθιστά οριστικά και αμετάκλητα συζύγους.

Την ημέρα του Γάμου τους, οι νέοι που αγωνίστηκαν να εγκρατευθούν (και το πέτυχαν καθώς ηδύναντο) ακούνε τις ευχές και βιώνουν το Μυστήριο ως το πρώτο μεγαλειώδες θαύμα στη ζωή τους. Έτσι έχουν τις προϋποθέσεις για να κατανοήσουν ότι ο Χριστός είναι «ο του Μυστικού και αχράντου Γάμου ιερουργός και του σωματικού νομοθέτης». Μπορούν  να πιστέψουν ότι από εκείνη την οριακή ιερή ώρα αρχίζει η ενότητα των ψυχών και των σωμάτων. Έτσι μπορούν να αναμένουν την πραγματοποίηση των υποσχέσεων του Χριστού στη συζυγία τους: την καλλιτεκνία, την επάρκεια των υλικών δωρεών και την περίσσεια, για να προσφέρουν και στους άλλους που έχουν ανάγκη. Έτσι μπορούν να ελπίζουν ότι και οι δυο σύζυγοι «ζώντες» μέσα στην «εις αλλήλους» αγάπη και υπακοή θα λάμψουν σαν φωτεινά αστέρια στον Ουρανό ενώπιον του Θεού μαζί με τους καρπούς της Αγάπης, τα παιδιά τους.

Αλλιώς, αν αμνηστεύσουμε τις προγαμιαίες σχέσεις εμείς οι ίδιοι οι ορθόδοξοι πιστοί και πολύ περισσότερο οι «πνευματικοί», φτάνουμε στην ασυγχώρητη βλασφημία του Αγίου Πνεύματος. Αμνηστεύοντας κοσμικά και αμαρτωλά τις προγαμιαίες σχέσεις φτάνουμε στην ύβρη, που ακόμα και οι αρχαίοι πρόγονοί μας στηλίτευαν και κατηγορούσαν. Με τα Καινοδιαθηκικά δεδομένα η αμνήστευση των προγαμιαίων σχέσεων αποτελεί βλασφημία του Αγίου Πνεύματος, γιατί υπονοείται η απουσία του Αγίου Πνεύματος ή η αδυναμία Του να κραταιώνει τους νέους μας στη ζωή του Χριστού. Ο ίδιος ο Χριστός δεν συγχωρεί αυτή την ύβρη στο Άγιο Πνεύμα, αφού αυτό είναι πρόθυμο να μας χορηγεί την αληθινή θεανθρώπινη ζωή, την οποία όλως περιφρονητικά αποστρεφόμαστε με τη θέλησή μας.

...

Δεν είναι καθόλου λίγες οι φορές που συναντάμε ως πνευματικοί νέους και νέες αλλόφρονες και εξουθενωμένους μετά από μακροχρόνιες προγαμιαίες σχέσεις. Ενέδωσαν αρχικά στις πιέσεις του ετέρου συντρόφου με την ελπίδα ότι οι προγαμιαίες σεξουαλικές σχέσεις θα διευκολύνουν τη διαδικασία προς το γάμο. Αντίθετα, απομυθοποιείται και ευτελίζεται πολύ γρήγορα ολόκληρη η ερωτική λειτουργία στη συνείδηση και του ενός και του άλλου ερωτικού συντρόφου, με αποτέλεσμα, δίχως άλλο, τη σταδιακή ψυχρότητα και τελικά το θάνατο της προγαμιαίας, χωρίς ευλογία, ερωτικής ομιλίας.

Ποτέ, μα ποτέ δεν συναντήσαμε νέους δυστυχισμένους, οι οποίοι σεβάστηκαν και τήρησαν προγαμιαία τις εντολές του Χριστού και της Εκκλησίας. Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις των νέων που αυταρχικά καταπιέστηκαν από τους γονείς τους και ακρωτηριάστηκαν συναισθηματικά και ερωτικά. Δεν εννοούμε ασφαλώς αυτού του είδους την εγκράτεια...

(Αποσπάσματα από το ομότιτλο κεφάλαιο του βιβλίου)